کنترلرهای پلی استیشن

سونی همزمان با اولین کنسول پلی‌استیشن خود در سال 1994 ، توانست با عرضه یک کنترلر انقلابی، در این زمینه نیز سنت‌شکنی کند. طراحی منحصربه‌فرد و ارگونومیک کنترلرهای پلی استیشن این کنترلر ها را تبدیل به یکی از نمادهای تاریخ بازی‌ها کرد. کنترلرهای پلی استیشن از جمله شناخته‌شده‌ترین و محبوب‌ترین تجهیزات صنعت بازی است.

سونی در هر نسل از کنسول خانگی خود تلاش کرده است که راه‌های جدید و خلاقانه‌ای برای ماجراجویی‌های مجازی گیمرها خود پیدا کند و کنترلرها نقش مهمی در رسیدن به این هدف داشته‌اند. در ادامه قصد داریم به معرفی کنترلرهای پلی استیشن از PS1 تا PS5 میپردازیم.

چه چیز هایی در کنترلرهای پلی استیشن بی تغییر بوده ؟

در سمت راست این کنترلرها، کلیدهای عملگر و همچنین برچسب‌های هندسی آن مثلث سبز رنگ، دایره قرمز رنگ، ضربدر آبی رنگ و همچنین مربع صورتی.

کلیدهای عملکرد همیشه در سمت راست این دسته‌ها بوده‌اند. در سمت چپ نیز همیشه شاهد کلیدهای جهت‌یابی بوده‌ایم. در جلوی دسته نیز می‌توانید 4 کلید را مشاهده کنید. در فضای خالی بین کلیدهای عملکرد و جهت‌یابی نیز همیشه کلیدهای Start و Select وجود داشته‌اند.

دو طرف کنترلر دو عدد دستگیره را مشاهده میکنید که از مواردی هستند که کمترین تغییر را به خود دیده و به نوعی، کنترلر های پلی‌استیشن را با این دستگیره‌ها می‌شناسیم. این دستگیره‌ها طراحی شده تا کار با این کنترلرها را آسان‌تر و راحت‌تر کنند.

کنترلر Teiyu Goto

پلی‌استیشن 1 – سال 1994: PlayStation Digital Controller

اولین گیم‌پدی که سونی برای برند پلی‌استیشن عرضه کرد و می‌توان نشانه‌هایی از طرح اولیه «تیو گوتو» (Teiyu Goto) را در آن دید. این کنترلر با ظاهر متفاوت و دکمه‌های دایره، ضربدر، مربع و مثلث بود. البته که دکمه‌های چهارجهتی آن یادآور آن دوران صنعت بازی و شبیه به کنترلرهای SNES هستند.

پلی‌استیشن در ابتدا کار خود را به عنوان نمونه‌ای اولیه از دستگاه جانبی CD-ROM کنسول SNES شروع کرد. تولید کنترلر دیجیتال تا سال 1997 ادامه یافت و تنها تغییرات جزئی روی آن اعمال شد. در اواخر عمر کنسول، اولین نسخه بزرگ و جدید این کنترلر نیز معرفی شد.

کنترلر Dual Analog

پلی‌استیشن 1 – سال 1997: PlayStation Dual Analog Controller

با گسترش محبوبیت و استقبال از کنسول پلی‌استیشن، مهندسان سونی کنترلر Dual Analog در اوایل 1997 عرضه کردند که اولین کنترلر آنالوگ‌دار رسمی سونی برای پلی‌استیشن محسوب می‌شد. سونی در حال تلاش برای ایجاد و معرفی راه‌های جدیدی برای تجربه بازی‌های ویدیویی بود و این کنترلر، یکی از درخشان‌ترین نتایج این تصمیم جاه‌طلبانه است.

اضافه شدن دو آنالوگ به دسته، با هدف ایجاد آزادی، تحرک و کنترل بیشتر به بازیکنان طراحی شده بود و به توسعه‌دهندگان میتوانستند دنیاهای 3بعدی را طراحی کنند چون گیمر‌ها میتوانستند به آسانی دوربین شخصیت‌ها را تکان دهند.

دکمه آنالوگ

دکمه «آنالوگ» زیر دکمه‌های Start و Select قرار داشت، باعث ارائه جهت‌دهی دقیق‌تری می‌شد و بازیکن می‌توانست آن را در بازی‌هایی که از چنین سیستمی بهره می‌بردند، روشن کند. اندازه و دکمه‌های بزرگ‌تر این کنترلر از جمله عناصری بودند که در نسخه‌ها و تفسیرهای بعدی پلی‌استیشن نیز حضور داشتند.عمر کنترلر Dual Analog چندان طولانی نبود چون نسخه جدید دیگری نیز از آن عرضه شد.

 کنترلر DualShock

پلی‌استیشن 1 – سال 1997: DualShock

از لحاظ فنی، DualShock اولین کنترلر سونی نبود که از قابلیت لرزش بهره می‌برد. یکی از نسخه‌های مخصوص کنترلر Dual Analog که در بخشی از ژاپن عرضه شد، از قابلیت Vibration پشتیبانی می‌کرد. سپس کنترلر DualShock در پایان سال 1997 عرضه شد و ویژگی‌های جدید قابل‌توجهی داشت.

آنالوگ‌های آن، پلاستیک راحت‌تری داشتند و دو موتور رامبل درون آن قرار داشت که حس لرزش را به بازیکن انتقال می‌داد. طراحی کلی محصولی بسیار بهتر شده بود و توسعه‌دهندگان دیگر به کنترلرهای پلی‌استیشن و قابلیت‌های آن به عنوان تجهیزاتی اضافی نگاه نمی‌کردند، بلکه آن را برای ارائه بهترین تجربه بازی خود ضروری و لازم می‌دانستند.

کنترلر DualShock 2

پلی‌استیشن 2 – سال 2000: DualShock 2

پلی‌استیشن 2 پرفروش‌ترین کنسول تاریخ است. کنترلر آن نیز همراه با خود کنسول عرضه شد و در سال 2000، سریعا به یکی از محبوب‌ترین تجهیزات گیمرها تبدیل شد. کنترلر از لحاظ ظاهری به نسخه اول DualShock شباهت داشت، اما رنگ آن به مشکی شده بود و وزن آن کاهش یافته بود. این تغییر رنگ در نسل‌های آتی نیز پابرجا ماند و سونی رنگ مشکی را به عنوان رنگ اصلی کنترلرهای بعدی خود انتخاب کرد. البته این همه تغییراتی نبود که سونی برای DualShock 2 ایجاد کرده بود.

آنالوگ‌ها حساسیت و دقت آن افزایش یافته بود و فشاری که گیمر روی دکمه‌ها یا آنالوگ‌ها می‌گذاشت، در خروجی حرکت یا انجام یک کار درون بازی، تاثیر مستقیم داشت. این تغییرات جدید نشان از این بود که توسعه‌دهندگان می‌توانستند گیمرها را با روش‌های جدیدی به دنیای بازی‌های خود جذب کنند و تجربه‌های کاملا بدیع و جذابی به آن‌ها ارائه دهند.

کنترلر بومرنگ

پلی‌استیشن 3 : The Boomerang

رونمایی سونی از کنترلر «بومرنگ» در E32005  به یاد ماندنی ست. سونی با تبلیغ و معرفی تجهیزات و بخش‌های مختلف پلی‌استیشن 3 از این کنسول به عنوان یک دستگاه سرگرمی جاه‌طلبانه و چندکاره یاد می‌کرد.

مشخصات فنی فوق‌العاده کنسول، قیمت و اندازه جذاب آن، پورت‌های مختلف ارتباطی ، پشتیبانی از بازی‌های پلی‌استیشن 2 و اضافه شدن یک پلیر بلو-ری از ویژگی های پلی استیشن 3 بود، اما این کنترلر بومرنگ بود که همه توجهات را به خود جذب کرده بود . این کنترلر قرار بود نشان‌دهنده رویکرد جدید پلی‌استیشن به طراحی بازی و کنسول باشد و حتی از یک دکمه خاص برای برگشت به صفحه اصلی کنسول بهره می‌برد. بومرنگ بی سیم بود که از اولین تجهیزات وایرلس پلی‌استیشن محسوب می‌شد.

کنترلر Sixaxis

پلی‌استیشن 3 – سال 2006: Sixaxis Controller

پلی‌استیشن 3 در ابتدا با کنترلری عرضه شد که از قابلیت لرزش پشتیبانی نمی‌کرد. سونی بعد از افتضاح بومرنگ، با کنترلری بیرون آمد که قرار بود جایگزین DualShock 2 باشد. ظاهر آن آشنا و مشابه با نسخه قبلی بود، اما ویژگی‌های آن را نداشت.

سونی در طول مراحل ساخت و توسعه پلی‌استیشن 3، درگیر یک پرونده قضایی شد که آن‌ها را از عرضه سیستمی با کنترلری که موتورهای رامبل داشت، منع می‌کرد. نبود چنین قابلیتی طبیعتا چندان به مذاق طرفداران خوش نیامد.

البته کنترلر Sixaxis طراحی جذاب و سبکی داشت، از کنترل‌های حرکتی پشتیبانی می‌کرد و سیستم بلوتوث آن به معنای جمع شدن سیم‌های دست و پا گیر بود. این موارد همه باعث کم‌تر شدن نارضایتی‌ها شد و البته فقط خریداران اولیه کنسول بودند که مجبور به تجربه آن شدند، چون سونی کم‌تر از یک سال آینده، با راه‌حل جذاب‌تری بازگشت.

کنترلر DualShock 3

پلی‌استیشن 3 – سال 2007: DualShock 3

سونی سریعا اشتباه خود را جبران کرد و کنترلر DualShock 3 را عرضه کرد. سونی برند DualShock را دوباره در سال 2007 راه‌اندازی کرد. کنترلر DualShock 3 نسخه‌ای سنگین‌تر، هوشمندانه‌تر و باکیفیت‌تر از تمام مدل‌های پیشین بود. با لغو تولید کنترلر Sixaxis در سال 2008، کنترلر DualShock 3 در تمام طول عمر پلی‌استیشن 3 حضور داشت و با قابلیت‌های متنوع و جذاب خود، بهترین کنترلر برند پلی‌استیشن تا آن زمان محسوب می‌شد.

کنترلر DualShock 4

پلی‌استیشن 4 – سال 2013: DualShock 4

تغییر بزرگ سونی با معرفی پلی‌استیشن 4 در سال 2013 به همگان اعلام شد. DualShock 4 از لحاظ ظاهری و دکمه ها مانند نسل پیش بود، اما با اضافه شدن تاچ‌پد و لایت‌بار، آن را به یک محصول کاملا متفاوت تبدیل کرد. سونی توانست که این کنترلر را با بهترین تجهیزات از جمله موتور رامبل، کنترل حرکتی و سیستم بی سیم و سبک عرضه کند.

همچنین اضافه شدن یک دکمه جدید Share که اجازه ضبط آنی تصاویر و ویدیوها را به ما می‌داد، تعاملات اجتماعی گیمرها را متحول سازد. دکمه Options نیز به نوعی کارکرد هر دو دکمه Start و Select را درون خود جای می‌داد. تغییرات مربوط به دکمه‌های شانه‌ای باعث شد که این دکمه‌ها (R2 و L2) بیشتر از همیشه شبیه به ماشه (تریگر) به نظر برسند و دکمه ارتقایافته PS Button نیز همچنان تضمین می‌کرد که بازیکن کنترل کامل واحد سرگرمی خود را بر عهده دارد. کنترلر DualShock 4 تا همین امروز هم یکی از راحت‌ترین و بهترین کنترلرهای سونی محسوب می‌شود.

کنترلر DualSense

پلی‌استیشن 5 – سال 2020: DualSense

سونی در نسل جدید بزرگ‌ترین تغییرات را در کنترلر پلی‌استیشن ایجاد کرد. کنترلر پلی‌استیشن 5 با نام کنترلر DualSense، مشابه DualShock است، اما تریگرهای عریض‌تر و ظاهر مینی‌مال‌تری دارد که تمام دست‌ها میتوانند از راحتی و زیبایی کنترلر بهره ببرند، و هدف اصلی قرار دادن تکنولوژی‌های جدیدی روی آن است.

این کنترلر سیستم لرزش ارتقایافته‌ای دارد و از تکنولوژی‌های Haptic Feedback و Adaptive Triggers بهره می‌برد که لرزش‌های جهت‌دهی‌شده را به نوک انگشت بازیکن‌ها منتقل می‌کند. 

بخش زیادی از قابلیت‌ها یکسان باقی مانده، اما لایت‌بار اکنون به محیط دور تاچ‌پد انتقال یافته و یک میکروفون داخلی نیز به آن اضافه شده تا نیازی به تجهیزات اضافی دیگر نباشد. و همچنین رنگ سفید کنترلر بیانگر کنار گذاشتن رنگ مشکی به عنوان رنگ استاندارد از سال 2000 است. سونی برای نسل پنجم کنسول خانگی خود، از نوعی ترکیب رنگ استفاده می‌کند که جذابیت خاصی نیز به آن بخشیده است. مهم ترین تغییر کنترلر عوض شدن دکمه Share با دکمه جدیدی به نام Create است.